 |
| İsfahan Mescid-i Cuması |
İranda Selçuklu cami mimarisinin en nadide eserlerinden biridir. Büyük bölümü Sultan Melikşah zamanında yapılan eserin mihrap önündeki büyük kubbesinden başka, açık avlunun kuzey kesiminde ikinci bir kubbesi daha vardır. Değişik zamanlarda dört eyvanlı avlu ve iki büyük kubbe ile biçimlenen ik planı aynı kalmak üzere, çeşitli ekler yapılmıştır. Melikşah zamanında yapılan mihrap önü kubbesinin çapı 15 m.dir. Caminin güney ucundaki ikinci kubbe Kümbet-î hâkî adıyla bilinir.
 |
| İsfahan Mescid-i Cuması |
Kazvin Mescid-i Cuması
Kazvinde XII. yüzyul başlarında yapılan Mescid-i Cuma, kalın tuğla duvarlar üzerine, kuvvetli düz tromplar ile sade fakat o oranda görkemli bir yapıdır. Tromp kemerlerini çeviren nesih kitabede Melikşah'ın oğlu Eb'û Şûcâ Muhammed tarafından H. 500-508 arasında yaptırıldığı anlaşılmaktadır.
Gülpâyegân Mescid-i Cuması
Melikşah'ın oğlunun yaptırdığı bir diğer camidir. İnşa tarihi 1108-1118 yılları arasındadır. XVIII yüzyılda Kaçarlar tarafından dört eyvanlı bir cami haline getirilmiştir.
 |
| Ardistan Mescid-i Cuması |
Barsiyan Mescidi
Berkyaruk zamanından kalan H.491 tarihli minare ile Sultan Sancar zamanında inşa edilen H.428 tarihli, kubbeli mescidden oluşan eser Şah Tahmasp I. zamınında (1524-1576) bir sahın ve bir eyvan eklenerek son halini almıştır. Bir kısmı harap olan cami, mihrap ve duvarlarında görülen süslemelerle Selçuklu karakterini yansıtmaktadır.
 |
| Ardistan Mescid-i Cuması |
Zevvare Mescid-i Cuması
1135 tarihinde inşa edilmiş olup,, kubbe önü mihrapla, dört eyvanlı ve minareli küçük bir yapıdır. Selçuklu camilerinde dört eyvan uygulamasının görüldüğü ilk camidir. Bu mimari planın Gazne saraylarından esinlenerek oluşturulduğu sanılmaktadır.
Ardistan Mescid-i Cuması
Abbasiler zamanından kalma eski bir cainin yerine inşa edilmiştir. İnşaatta eski Abbasi camisinden bazı sütun ,paye ve revak kemerleri kullanılmış olup, kitabesinde 1158 yazmaktadır.
 |
| Barsiyan Mescid-i Cuması |
 |
| Barsiyan Mescid-i Cuması |
 |
| Zevare Mescid-i Cuması |
 |
| Zevare Mescid-i Cuması |
Kaynakça
Oktay Aslanapa,(1990), Türk Sanatı, s.53
Kenan Çetin (2011)Selçuklu Medeniyeti Tarihi, s.149