2863 Sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu
Kanun Numarası: 2863
Kabul Tarihi : 21/7/1983
Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 23/7/1983 Sayı: 18113
Birinci Bölüm - Genel Hükümler
Amaç:
Madde 1 - Bu Kanunun amacı; korunması gerekli taşınır ve taşınmaz
kültür ve tabiat varlıkları ile ilgili tanımları belirlemek, yapılacak işlem ve
faaliyetleri düzenlemek, bu konuda gerekli ilke ve uygulama kararlarını alacak
teşkilatın kuruluş ve görevlerini tespit etmektir.
Kapsam:
Madde 2 - Bu Kanun; korunması gerekli taşınır ve taşınmaz kültür ve
tabiat varlıkları ile ilgili hususları ve bunlarla ilgili gerçek ve tüzel
kişilerin görev ve sorumluluklarını kapsar.
Tanımlar ve kısaltmalar:
Madde 3 - Bu Kanunda geçen
tanımlar ve kısaltmalar şunlardır:
a) Tanımlar:
(1) "Kültür varlıkları"; tarih öncesi ve tarihi devirlere ait
bilim,kültür, din ve güzel sanatlarla ilgili bulunan yer üstünde, yer altında
veya su altındaki bütün taşınır ve taşınmaz varlıklardır.
(2) "Tabiat varlıkları"; jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihi
devirlere ait olup ender bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri
bakımından korunması gerekli, yer üstünde, yer altında veya su altında bulunan
değerlerdir.
(3) "Sit"; tarih öncesinden günümüze kadar gelen çeşitli
medeniyetlerin ürünü olup, yaşadıkları devirlerin sosyal, ekonomik, mimari ve
benzeri özelliklerini yansıtan kent ve kent kalıntıları, önemli tarihi
hadiselerin cereyan ettiği yerler ve tespiti yapılmış tabiat özellikleri ile
korunması gerekli alanlardır.
(4) "Koruma"; ve "Korunma"; taşınmaz kültür ve tabiat
varlıklarında muhafaza, bakım, onarım, restorasyon, fonksiyon değiştirme
işlemleri; taşınır kültür varlıklarında ise muhafaza, bakım, onarım ve
restorasyon işleridir.
(1) 17/6/1987 tarih ve 3386 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle bu Kanuna
eklenen ve teselsül sebebiyle Ek Madde 1 olarak numaralandırılan ek madde hükmü
gereğince, Kanunun 6, 8, 20 ve 65 inci maddelerinde geçen "Yüksek Kurul,
Bölge Kurulları", "Koruma Kurulları"; 54 ve 62 nci maddelerinde geçen
"Yüksek Kurul", "Koruma Yüksek Kurulu"; "Bölge
Kurulu" ise "Koruma Kurulları" ola- rak değiştirilmiş ve gerekli
değişiklik madde metinlerine işlenmiştir.
(5) "Korunma alanı"; taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının
muhafazaları veya tarihi çevre içinde korunmalarında etkinlik taşıyan korunması
zorunlu olan alandır.
(6) (Değişik: 17/6/1987 - 3386/1 md.) "Değerlendirme"; kültür ve
tabiat varlıklarının teşhiri, tanzimi, kullanılması ve bilimsel yöntemlerle
tanıtılmasıdır.
b) (Değişik: 17/6/1987 - 3386/1 md.)
Kısaltmalar:
(1) "Bakanlık"; Kültür ve
Turizm Bakanlığını,
(2) "Koruma Yüksek Kurulu"; Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Yüksek Kurulunu,
(3) "Koruma Kurulu"; Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunu,
İfade eder.
Haber verme zorunluluğu:
Madde 4 - Taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını bulanlar,
malik oldukları veya kullandıkları arazinin içinde kültür ve tabiat varlığı
bulunduğunu bilenler veya yeni haberdar olan malik ve zilyetler, bunu en geç üç
gün içinde, en yakın müze müdürlüğüne veya köyde muhtara veya diğer yerlerde
mülki idare amirlerine bildirmeye mecburdurlar.
Bu gibi varlıklar, askeri garnizonlar ve yasak bölgeler içinde bulunursa,
usulüne uygun olarak üst komutanlıklara bildirilir.
Böyle bir ihbarı alan muhtar, mülki amir veya bu gibi varlıklardan doğrudan
doğruya haberdar olan ilgili makamlar, bunların muhafaza ve güvenlikleri için
gerekli tedbirleri alırlar. Muhtar, aynı gün alınan tedbirlerle birlikte durumu
en yakın mülki amire; mülki amir ve diğer makamlar ise on gün içinde, yazı ile
Kültür ve Turizm Bakanlığına ve en yakın müze müdürlüğüne bildirir.
İhbar alan Bakanlık ve müze müdürü bu Kanun hükümlerine göre,en kısa zaman-
da gerekli işlemleri yapar.
Devlet malı niteliği:
Madde 5 - Devlete, kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar ile
özel hukuk hükümlerine tabi gerçek ve tüzelkişilerin mülkiyetinde bulunan
taşınmazlar- da varlığı bilinen veya ileride meydana çıkacak olan korunması
gerekli taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları Devlet malı
niteliğindedir.
Özel nitelikleri dolayısıyla ayrı statüye tabi tutulan mazbut ve mülhak va-
kıf malları bu hükmün dışındadır.
İkinci Bölüm - Korunması Gerekli
Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları
Korunması gerekli taşınmaz kültür ve
tabiat varlıkları:
Madde 6 - Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları
şunlardır:
a) Korunması gerekli tabiat varlıkları ile 19 uncu yüzyıl sonuna
kadar yapılmış taşınmazlar,
b) Belirlenen tarihten sonra yapılmış olup önem ve özellikleri
bakımından Kültür ve Turizm Bakanlığınca korunmalarında gerek görülen
taşınmazlar,
c) Sit alanı içinde bulunan taşınmaz kültür varlıkları,
d) Milli tarihimizdeki önlemleri sebebiyle zaman kavramı ve tescil söz
konusu olmaksızın Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunda büyük
tarihi olaylara sahne olmuş binalar ve tespit edilecek alanlar ile Mustafa
Kemal ATATÜRK tarafından kullanılmış evler.
Ancak, Koruma Kurullarınca mimari, tarihi, estetik,arkeolojik ve diğer önem
ve özellikleri bakımından korunması gerekli bulunmadığı karar altına alınan
taşınmazlar, korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı sayılmazlar.
Kaya mezarlıkları, yazılı, resimli ve kabartmalı kayalar, resimli mağaralar,
höyükler, tümülüsler, ören yerleri, akropol ve nekropoller; kale, hisar, burç,
sur, tarihi kışla, tabya ve istihkamlar ile bunlarda bulunan sabit silahlar;
harabeler, kervansaraylar, han, hamam ve medreseler; kümbet, türbe ve
kitabeler, köprüler, su kemerleri, su yolları, sarnıç ve kuyular; tarihi yol
kalıntıları, mesafe taşları, eski sınırları belirten delikli taşlar, dikili
taşlar; sunaklar, tersaneler, rıhtımlar; tarihi saraylar, köşkler, evler,
yalılar ve konaklar; camiler, mescitler, musallalar, namazgahlar; çeşme ve
sebiller; imarethane, darp- hane, şifahane, muvakkithane, simkeşhane, tekke ve
zaviyeler; mezarlıklar, ha- zireler, arastalar, bedestenler, kapalı çarşılar,
sandukalar, siteller, sinagoklar, bazilikalar, kiliseler, manastırlar;
külliyeler, eski anıt ve duvar kalıntıları; freskler, kabartmalar, mozaikler ve
benzeri taşınmazlar; taşınmaz kültür varlığı örneklerindendir.
Tarihi mağaralar, kaya sığınakları; özellik gösteren ağaç ve ağaç
toplulukları ile benzerleri; taşınmaz tabiat varlığı örneklerindendir.
Tespit ve tescil:
Madde 7 - (Değişik: 17/6/1987 -
3386/2 md.)
Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının tespiti Bakanlıkça
doğrudan doğruya veya diğer ilgili kurum ve kuruluşların uzmanlarının
yardımlarından faydalanılarak yapılır.
Yapılacak tespitlerde, kültür ve tabiat varlıklarının tarih, sanat, bölge ve
diğer özellikleri dikkate alınır. Devletin imkanları göz önünde tutularak,
örnek durumda olan ve ait olduğu devrin özelliklerini yansıtan yeteri kadar
eser, korunması gerekli kültür varlığı olarak belirlenir.
Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile ilgili yapılan
tespitler koruma kurulu kararı ile tescil olunur.
Tespit ve tescil ile ilgili usuller, esaslar ve kıstaslar yönetmelikte
belirtilir.
Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde veya denetiminde bulunan mazbut ve
mülhak vakıflara ait taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları, gerçek ve tüzel
kişilerin mülkiyetinde bulunan cami, türbe, kervansaray, medrese han, hamam,
mescit, zaviye, sebil, mevlevihane, çeşme ve benzeri korunması gerekli taşınmaz
kültür ve tabiat varlıklarının tespiti, envarterlenmesi Vakıflar Genel
Müdürlüğünce yapılır.
Tescil kararlarının ilanı, tebliği ve tapu kütüğüne işlenmesi ile ilgili
hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Korunma alanı ile ilgili karar alma
yetkisi:
Madde 8 - Yedinci maddeye göre tescil edilen korunması gerekli kültür
ve tabiat varlıklarının korunma alanlarının tespiti ve bu alanlar içinde inşaat
ve tesisat yapılıp yapılamayacağı konusunda karar alma yetkisi Koruma
Kurullarına aittir. Koruma Kurullarının kararına 61 inci maddenin ikinci
fıkrasına göre itiraz edilebilir.
Korunma alanlarının tespitinde, korunması gerekli kültür ve tabiat
varlıklarının korunması, görünümlerinin ve çevreleri ile uyumlarının muhafazası
için ye- teri kadar korunma alanına sahip olmaları dikkate alınır. Bu
hususlarla ilgili esaslar. Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanacak
yönetmelikte belirtilir.
İzinsiz müdahale ve kullanma yasağı:
Madde 9 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/3 md.) Koruma Yüksek Kurulunun
ilke kararları çerçevesinde koruma kurullarınca alı- nan kararlara aykırı
olarak, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarında, her çeşit
inşai ve fiziki müdahalede bulunmak, bunları yeniden kullanıma açmak veya
kullanımlarını değiştirmek yasaktır. Onarım, inşaat, tesisat, sondaj, kısmen
veya tamamen yıkma, kazı veya benzeri işler inşai ve fiziki müdahale sayılır.
Yetki ve yöntem:
Madde 10 - Her kimin mülkiyetinde veya idaresinde olursa
olsun,taşınmaz kül- tür ve tabiat varlıklarının korunmasını sağlamak için
gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve bunların her türlü denetimini yapmak, Kültür
ve Turizm Bakanlığına aittir.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin idare ve kontrolünde bulunan kültür ve tabi-
at varlıklarının korunması,Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca yerine
getirilir. Bu korunmanın sağlanmasında, gerektiğinde, Kültür ve Turizm
Bakanlığının teknik yardımı ve işbirliği sağlanır.
Milli Savunma Bakanlığının idare ve denetiminde veya sınır boyu ve yasak
bölgede bulunan kültür ve tabiat varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi,
Milli Savunma Bakanlığınca yerine getirilir. Bu korunmanın sağlanması, Milli
Savunma Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında düzenlenecek protokol
esaslarına göre yürütülür.
(Değişik: 17/6/1987 - 3386/4 md.) Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde ve-
ya denetiminde bulunan mazbut ve mülhak vakıflara ait taşınmaz kültür ve tabiat
varlıkları ile gerçek ve tüzelkişilerin mülkiyetinde bulunan cami,
türbe,kervan- saray, medrese, han, hamam, mescit, zaviye, mevlevihane, çeşme ve
benzeri kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi koruma kurulları
kararı alındıktan sonra, Vakıflar Genel Müdürlüğünce yürütülür.
Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan taşınmaz kültür ve
tabiat varlıklarının korunma ve değerlendirilmesi, bu Kanun hükümlerine uygun
olarak kendileri tarafından sağlanır.
Kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan taşınmaz kültür ve tabiat
varlıklarının korunması, bu kuruluşların bütçelerine her yıl bu maksatla
konacak ödeneklerle yapılır.
Bu hizmetlerin yerine getirilebilmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığı
Bütçesine her yıl yeteri kadar ödenek konur.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca kültür ve tabiat varlıklarının korunması ve
değerlendirilmesi amacıyla, vakıf kurulabilir.
(Ek: 17/6/1987 - 3386/4 md.) Araştırma, kazı ve sondaj yapılan alanların
korunması ve değerlendirilmesi Bakanlığa aittir.
Hak ve sorumluluk:
Madde 11 - Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının malikleri bu
varlıkların bakım ve onarımlarını Kültür ve Turizm Bakanlığının bu Kanun
uyarınca bakım ve onarım hususunda vereceği emir ve talimata uygun olarak
yerine getirdikleri sürece, bu Kanunun bu konuda maliklere tanıdığı hak ve
muafiyetlerden yararlanırlar. Ancak, korunması gerekli kültür ve tabiat
varlıkları ile bunların korunma alanları, zilyedlik yoluyla iktisap edilemez.
Malikler bu varlıkların üzerindeki mülkiyet haklarının tabii icabı olan ve
bu Kanunun hükümlerine aykırı bulunmayan bütün yetkilerini kullanabilirler.
Bu Kanunun belirlediği bakım onarım sorumluluklarını yerine getirmekte aczi
olanların mülkleri, usulüne göre kamulaştırılır. Mazbut veya mülhak vakıf
varlıkları bu hükme tabi değildir.
Kültür ve Turizm Bakanlığının uygun görmesi ile, Vakıflar Genel Müdürlüğü,
il özel idareleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları, yukarıda
sözü geçen maliklere lüzum görülen hallerde, taşınmaz kültür ve tabiat
varlıklarının koruma, bakım ve onarımlarına, teknik eleman ve ödenekleri ile
yardımda buluna- bilirler.
Korunması gerekli taşınmaz kültür
varlıklarının onarımına katkı fonu:
Madde 12 - Özel hukuka tabi gerçek ve tüzelkişilerin mülkiyetinde
bulunan korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının; korunması, bakım ve
onarımı için Kültür ve Turizm Bakanlığınca ayni, nakdi ve teknik yardım yapılır
ve kredi verilir.
Bu amaçla, bir Devlet bankasında açılacak özel bir hesapta ve Kültür ve
Turizm Bakanlığı emrinde "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının
Onarımına Katkı Fonu" kurulur. Bu fonun ita amiri Kültür ve Turizm
Bakanıdır.
Bu fonun gelirleri, her yıl Devlet Bütçesinden ayrılacak ödenekler ile bu
fondan verilecek kredilerin faizlerinden oluşur.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılacak ayni, nakdi ve teknik yardımlar,fon-
dan yapılacak harcamalar ve verilecek kredilerle ilgili usul ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.
Devir yasağı:
Madde 13 - Hazineye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup,
usulüne göre tescil ve ilan olunan, her çeşit korunması gerekli taşınmaz kültür
ve tabi- at varlığı ile bunlara ait korunma sınırları dahilindeki taşınmazlar,
Kültür ve Turizm Bakanlığının izni olmadan, gerçek ve tüzelkişilere satılamaz,
hibe edilemez.
Kullanma:
Madde 14 - Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının
intifa haklarının, belirli sürelerle kamu hizmetlerinde kullanılmak üzere,
Devlet dairelerine, kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu menfaatine yararlı milli
derneklere bırakılması veya gerçek ve tüzelkişilere kiraya verilmesi, Kültür ve
Turizm Bakanlığının iznine tabidir.
Anılan varlıklardan, Vakıflar Genel Müdürlüğünün yönetim ve denetiminde
bulunan mazbut ve mülhak vakıflarla, 7044 sayılı Aslında Vakıf Olan Tarihi ve
Mimari Kıymeti Haiz Eski Eserlerin Vakıflar Umum Müdürlüğüne Devrine Dair
Kanunla yönetimi Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredilen vakıf mallarının kamu
hizmetle- rinde kullanılmak üzere, Devlet dairelerine, kamu kurum ve
kuruluşlarına ve kamu yararına çalışan milli derneklere, belirli sürelerle,
intifa haklarının bırakıl- ması veya gerçek ve tüzelkişilerce karakterine uygun
kullanılmak şartı ile kira- ya verilmesi, Vakıflar Genel Müdürlüğünün
yetkisindedir.
Yukarıda belirlenen korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını
kullananlar, bunların bakım, onarım ve restorasyon işlerini bu Kanunda belirle-
nen esaslara göre yapmak ve bunun için gerekli masrafları karşılamakla
yükümlüdürler.
Kamulaştırma:
Madde 15 - Taşınmaz kültür varlıkları ve bunların korunma alanları,
aşağıda belirlenen esaslara göre kamulaştırılır:
a) Kısmen veya tamamen gerçek ve tüzelkişilerle mülkiyetine geçmiş
olan korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile korunma
alanları Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanacak programlara uygun olarak
kamulaştırılır. Bu maksat için, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesine yeterli
ödenek konur.
(Ek: 17/6/1987 - 3386/5 md.) Koruma amaçlı imar planında kültürel araçlara
ayrılan tescilli yapıların, bu amaçla onarılıp değerlendirilmesi kaydıyla
koruma kurullarının kararı ve Bakanlığın tasdiki ile belediyelerce
kamulaştırılması yapılabilir. Maksadına uygun kamulaştırma yapılmadığı tespit
edildiği takdirde yetkisi geri alınır.
b) Menşei vakıf olup da çeşitli sebeplerle kısmen veya tamamen gerçek
ve tüzel kişilerin mülkiyetine geçen korunması gerekli taşınmaz kültür ve
tabiat varlıkları ve bunların korunma alanlarının kamulaştırılmaları, Vakıflar
Genel Müdürlüğüce yapılır. Bu maksat için Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesine
yeteri kadar ödenek konur.
c) Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunma
alanları, imar planında yola, otoparka, yeşil sahaya rastlıyorsa bunların
belediyelerce; sair kamu kurum ve kuruluşlarının bakım ve onarım ile görevli
oldukları veya kullandıkları bu gibi kültür varlıklarının korunma olanlarının
ise, bu kurum ve kuruluşlarca, kamulaştırılması esastır.
d) Kamulaştırmalarda bedel takdirinde,taşınmaz kültür varlıklarının
eskilik, enderlik ve sanat değeri dikkate alınmaz.
e) (Değişik: 17/6/1987 - 3386/5 md.) Kamulaştırma işlemleri, bu Kanun
hükümleri ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan
hükümlerine göre yapılır.
f) (Ek: 17/6/1987 - 3386/5 md.) Sit alanı olması nedeni ile kesin
inşaat ya- sağı getirilmiş korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat
varlıklarının bulunduğu parseller, malikinin başvurusu üzerine bir başka
arazisi ile değiştirilebilir. Üzerinde bina, tesis var ise, malikinin başvurusu
üzerine rayiç bedeli 2942 sayılı Kanunun 11 inci maddesi hükümlerine göre
belirlenerek ödeme yapılır.
Bu hükümle ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Ruhsatsız yapı yasağı:
Madde 16 - Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile
bunların korunma alanlarında ruhsatsız olarak inşaat yapmak yasaktır. Buralarda
ruhsatsız olarak yapılacak inşaatlar ile, koruma amaçlı imar planlarında,
plana; sitlerde, sit şartlarına aykırı olarak inşa edilen yapılar hakkında imar
mevzua- tına göre işlem yapılır.
Sit geçiş dönemi - koruma amaçlı imar planı - kısmi plan değişikliği:
Madde 17 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/6 md.) Bir alanın koruma
kurulunca sit olarak ilanı, bu alandaki imar planı uygulanmasını durdurur.(...)
(1) Koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar, koruma kurulu tarafından bir ay
içinde geçiş dönemi yapı şartları belirlenir. İlgili valilikler ve belediyeler
anılan koruma amaçlı imar planını en geç bir yıl için- de koruma kuruluna
değerlendirmek üzere vermek zorundadırlar.
(1) Bu aradaki "Yapılanma hakları ile ilgili müktesep haklar
Yönetmelikle belirlenir." cümlesi Anayasa Mahkemesinin 28/6/1988 tarihli
ve E.1987/21, K.1988/25 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
Koruma kurulunca uygun görülecek, belediye veya valilikçe, onaylanan koruma
amaçlı imar planının yürürlüğe girmesi ile geçiş dönemi yapı şartları ayrıca
karar almaya gerek kalmadan kalkar.
Koruma amaçlı imar planlarının, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat
varlıkları bakımından kısmen değiştirilmesi; ilgili kuruluşlarca gerekli görül-
düğü ve bu hususta koruma kurulu kararı alındığı takdirde, koruma kurulu ilgili
belediyeye ve ayrıca ilgili kurum ve kuruluşlara yazı ile bildirir.
Değişiklik teklifi bu tebligattan sonra en geç bir ay içinde belediye
meclisince karara bağlanır. Bu süre içinde gereken karar alınmadığı takdirde
belediye meclisi kararına lüzum kalmaksızın koruma kurullarınca karara bağlanan
hususlar- da değişiklik teklifi kesinleşir.
Belediyeler plan hazırlık safhasında gerektiğinde Bakanlıktan teknik yardım
isteyebilirler.
Yapı esasları:
Madde 18 - (Değişik: 17/6/1987 -
3386/7 md.)
Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının gruplandırılması,
maliklerinin müracaat tarihinden itibaren üç ay içinde koruma kurulunca
yapılır. Gruplandırılan taşınmaz kültür varlıkları, tapu kütüğünün beyanlar
hanesine kaydedilir. Gruplandırma yapılmadıkça, onarım ve yapı esasları
belirlenemez.
Mahalli idareler, taşınmaz kültür varlığı parselinde, ek veya eklenti sure-
tiyle yapılacak veya yeni inşa edilecek yapılara ait koruma kurulunca verilen
kararlarda veya onaylanmış kültür varlığı projelerinde değişiklik yapamazlar.
Ancak,inşa edilecek yapının fen ve sağlık şartlarının mevzuata uygunluğunu
kont- rol ederler.
Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı parselleri,taşınmaz kültür
varlıklarının maliyetine tesir edecek şekil ve surette ayrılamaz ve
birleştirilemez.
Maliklerin izin verme yükümlülüğü:
Madde 19 - Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının malikleri, Kültür
ve Turizm Bakanlığınca görevlendirilmiş uzmanlara, gerektiği zaman, varlığın
kontrolü, incelenmesi, harita, plan ve rölevesinin yapılması, fotoğraflarının
çekilme- si, kalıplarının çıkarılması için izin vermeye ve gereken kolaylığı
göstermeye mecburdurlar. Ancak, görevliler konut dokunulmazlığı ve aile
mahremiyetini ihlal etmeyecek tarzda faaliyetlerini yürütürler.
Taşınmaz kültür varlıklarının nakli:
Madde 20 - Taşınmaz kültür varlıkları ve parçalarının, bulundukları
yerlerde korunmaları esastır. Ancak, bu taşınmaz kültür varlıklarının başka bir
yere nak- li zorunluluğu varsa veya özellikleri itibariyle nakli gerekli
ise,Koruma Kurul- larının uygun görüşü ve gereken emniyet tedbirleri alınmak
suretiyle Kültür ve Turizm Bakanlığınca istenilen yere nakledilebilir. Kültür
varlığının nakli dola- yısıyla taşınmazın maliki bir zarara maruz kalmışsa,
Kültür ve Turizm Bakanlı- ğınca oluşturulacak bir komisyonun tespit edeceği
tazminat zarar görene ödenir.
İstisnalar ve muafiyetler:
Madde 21 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/8 md.) Taşınmaz kültür ve
tabiat varlıklarının bakım, onarım, restorasyon,değerlen- dirme, muhafaza ve
nakil işleri ile bu maksatla hazırlanacak projelerin yapılma- sı ve arkeolojik,
kazılarda kullanılacak aletlerin alımı hakkında 2886 sayılı Devlet İhale
Kanunun ile 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu uygulanmaz.
Birinci fıkranın uygulanmasına dair usul ve esaslar bir yönetmelikle belir-
lenir.
Tapu kütüğüne "korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır" kaydı
konulmuş olan ve I inci ve II nci grup olarak gruplandırılmış bulunan taşınmaz
kültür varlıkları ile arkeolojik sit alanı ve doğal sit alanı olmaları
nedeniyle üzerlerine kesin yapılanma yasağı getirilmiş taşınmaz kültür ve
tabiat varlıkları olan parseller her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Kültür varlıklarının korunması maksadıyla tespit, proje, bakım, onarım,
restorasyon ve kazı ile müzelerin güvenliği için kullanılmak şartıyla, Türkiye
Büyük Millet Meclisi, Milli Savunma Bakanlığı, Bakanlıkça ve Vakıflar Genel
Müdürlüğünce dışardan getirilecek her türlü araç, gereç, makine, teknik malzeme
ve kimyevi maddeler ile altın ve gümüş varak, her türlü vergi, resim ve harçtan
mu- aftır.
Koruma kurulları kararına uygun olarak bu taşınmaz kültür varlıklarında
yapılan onarım ve inşaat işleri Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınacak
ver- gi, harç ve harcamalara katılma paylarından müstesnadır.
Madde 22 - (Mülga: 17/6/1987 -
3386/18 md.)
Üçüncü Bölüm - Korunması Gerekli
Taşınır Kültür ve Tabiat Varlıkları
Korunması gerekli taşınır kültür ve
tabiat varlıkları:
Madde 23 - Korunması gerekli
taşınır kültür ve tabiat varlıkları şunlardır:
a) (Değişik: 17/6/1987 - 3386/9 md.) Jeolojik, tarih öncesi ve tarihi
devirlere ait, jeoloji, antropoloji, prehistorya, arkeoloji ve sanat tarihi
açıların- dan belge değeri taşıyan ve ait oldukları dönemin sosyal, kültürel,
teknik ve ilmi özellikleri ile seviyesini yansıtan her türlü kültür ve tabiat
varlıkları;
Her çeşit hayvan ve bitki fosilleri, insan iskeletleri, çakmak taşları
(sleks), volkan camları (obsidyen), kemik veya madeni her türlü aletler, çini,
seramik, benzeri kab ve kacaklar, heykeller, figürinler, tabletler, kesici, ko-
ruyucu ve vurucu silahlar, putlar (ikon), cam eşyalar, süs eşyaları (hülliyat),
yüzük taşları, küpeler, iğneler, askılar, mühürler, bilezik ve benzerleri, mas-
keler, taçlar (diadem), deri, bez, papirus, parşümen veya maden üzerine yazılı
veya tasvirli belgeler, tartı araçları, sikkeler, damgalı veya yazılı levhalar,
yazma veya tezhipli kitaplar, minyatürler, sanat değerine haiz gravür,
yağlıboya veya suluboya tablolar, muhallefat (religue'ler), nişanlar,
madalyalar, çini, toprak, cam, ağaç, kumaş ve benzeri taşınır eşyalar ve
bunların parçaları,
Halkın sosyal heyetini yansıtan, insan yapısı araç ve gereçler dahil, bilim,
din ve mihaniki sanatlarla ilgili etnografik nitelikteki kültür varlıkları.
Osmanlı Padişahlarından Abdülmecit, Abdülaziz, V. Murat, II. Abdülhamit,
V.Mehmet Reşat ve Vahidettin ve aynı çağdaki sikkeler, bu Kanuna göre tescile
tabi olmaksızın yurt içinde alınıp satılabilirler.
Bu madde kararına girmeyen sikkeler bu Kanunun genel hükümlerine tabidir.
b) Milli tarihimizdeki önemleri sebebiyle, Milli Mücadele ve Türkiye
Cumhuriyetinin kuruluşuna ait tarihi değer taşıyan belge ve eşyalar, Mustafa
Kemal ATATÜRK'e ait zati eşya, evrak, kitap, yazı ve benzeri taşınırlar.
Yönetim ve gözetim:
Madde 24 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/10 md.) Devlet malı niteliğini
taşıyan korunması gerekli taşınır kültür ve tabiat varlıklarının Devlet elinde
ve müzelerde bulundurulması ve bunların korunup değerlendirilmeleri Devlete
aittir. Bu gibi varlıklardan gerçek ve tüzelkişilerin ellerinde bulunanlar,
değeri ödenerek Bakanlık tarafından satın alınabilir.
23 üncü maddenin (a) bendinde belirtilen etnografik mahiyetteki kültür
varlıklarının yurt içinde alımı, satımı ve devri serbesttir. Alımı, satımı
serbest bırakılacak etnoğrafik eserlerin hangi devirlere ait olacağı ve diğer
nitelikle- ri ile kayıt ve tescil şartları bir yönetmelikle belirlenir.
Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ve Atatürk'e ait korunması
gerekli taşınır kültür varlıkları, Bakanlık, Milli Savunma Bakanlığı veya
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu'nca satın alınabilir.
Ancak, bu tip eserlerden her ne suretle olursa olsun yurt dışına
çıkarılacakların kontrolü, Bakanlığa bağlı müzelerce yapılabileceği gibi bazı
gümrük çıkış kapılarında bulundurulacak ihtisas elemanlarınca da yapılabilir.
Hangi kapılarda ihtisas elemanı bulundurulacağı bir yönetmelikte belirlenir.
Yapılan kontrol sonunda bu tip eserlerden yurt dışına çıkmasında sakınca
görülenler tespit edilerek değerlendirilmeleri yurt içinde yapılmak şartıyla,
sahiplerine iade edilirler.
Bu maddede belirtilen ve alım, satımı serbest bırakılan eserlerde Devletin
rüçhan hakkı mahfuzdur.
Müzelere alınma:
Madde 25 - Dördüncü maddeye göre Kültür ve Turizm Bakanlığına
bildirilen taşınır kültür ve tabiat varlıkları ile 23 üncü maddede belirlenen
korunması gerekli taşınır kültür ve tabiat varlıkları, Kültür ve Turizm
Bakanlığı tarafından bilimsel esaslara göre tasnif ve tescile tabi tutulurlar.
Bunlardan Devlet müzelerinde bulunması gerekli görülenler, usulüne uygun olarak
müzelere alınırlar.
Korunması gerekli taşınır kültür ve tabiat varlıklarının tasnifi, tescili ve
müzelere alınmaları ile ilgili kıstaslar, usuller ve esaslar yönetmelikte
belirlenir.
Türk askeri tarihini ilgilendiren her türlü silah ve malzemenin bulundukları
veya ihbar edildikleri yerde, tarihi niteliklerinin araştırılması, incelenmesi
ve değerlendirilmesi Genelkurmay Başkanlığınca yapılır. Tasnif ve tescil dışı
bırakılan ve müzelere alınması gerekli görülmeyenler, sahiplerine bir belge ile
iade olunurlar. Belge ile iade olunan kültür varlıkları üzerinde, sahipleri her
türlü tasarrufta bulunabilirler. Bir yıl içinde sahipleri tarafından
alınmayanlar, müzelerde saklanabilir veya usulüne uygun olarak Devletçe
satılabilir.
Müze, özel müze ve koleksiyonculuk:
Madde 26 - Bu Kanunun kapsamına giren kültür ve tabiat varlıklarına
ait müzelerin kurulması, geliştirilmesi Kültür ve Turizm Bakanlığının
görevlerindendir.
Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzelkişilerle vakıflar,
Kültür ve Turizm Bakanlığından izin almak şartıyla, kendi hizmet konularının
ve- ya amaçlarının gerçekleştirilmesi için her çeşit kültür varlığından oluşan
koleksiyonlar meydana getirebilir ve müzeler kurabilirler. Ancak, gerçek ve
tüzel- kişilerle vakıflar tarafından kurulacak müzelerin faaliyet konuları ve
alanları, yapılacak başvuruda beyan olunan istekleri değerlendirerek, Kültür ve
Turizm Bakanlığınca verilecek izin belgesinde belirlenir.
Gerçek ve tüzelkişilerce kurulacak müzeler, Kültür ve Turizm Bakanlığının
izin belgesinde belirlenen konu alanlarına inhisar etmek şartı ile, taşınır
kül- tür varlığı bulundurabilir ve teşhir edebilirler. Bu müzeler de, taşınır
kültür varlıklarının korunması hususunda Devlet müzeleri statüsündedirler.
Anılan müzelerin kuruluş amacı, görevi ve yönetim şekil ve şartları ile,
gözetim ve denetimi yönetmelikle belirlenir.
Devlet müzeleri içerisinde özel bir ihtisas ve araştırma müzeleri olan
askeri müzelerin kurulması, yaşatılması, malzemenin ve uğraş konularının tayin
ve tespiti Genelkurmay Başkanlığına aittir. Bu müzelerin görev, yetki ve
sorumlulukları ile çalışma düzenleri, Milli Savunma Bakanlığının, Kültür ve
Turizm Bakanlığıyla birlikte hazırlayacağı bir yönetmelikte belirtilir.
Gerçek ve tüzelkişiler, Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilecek izin belge-
siyle korunması gerekli taşınır kültür varlıklarından oluşan koleksiyonlar mey-
dana getirebilirler.
Koleksiyoncular faaliyetlerini, Kültür ve Turizm Bakanlığına bildirmek ve
yönetmelik gereğince, taşınır kültür varlıklarını envanter defterine kaydetmek
zorundadırlar.
Koleksiyoncular, ilgili müzeye tescil ettirerek, koleksiyonlarındaki her
türlü eseri onbeş gün önce Kültür ve Turizm Bakanlığına haber vermek şartı ile
kendi aralarında değiştirebilir veya satabilirler. Satın almada öncelik Kültür
ve Turizm Bakanlığına aittir.
Kültür varlığı ticareti:
Madde 27 - Yirmibeşinci madde gereğince tasnif ve tescil dışı
bırakılan ve Devlet müzelerine alınması gerekli görülmeyen taşınır kültür
varlıklarının ticareti, Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile yapılır.
Bu ticareti yapmak isteyenler, Kültür ve Turizm Bakanlığından ruhsatname
almak zorundadırlar. Bu ruhsatnameler üç yıl için geçerlidir. Bu sürenin
bitimin- den bir ay önce ruhsatname yenilenebilir. Bu Kanun hükümlerine aykırı
hareket edenlerin ruhsatnameleri, süresine bakılmaksızın iptal edilir.
İkametgahını ticarethane olarak
gösterme yasağı:
Madde 28 - Kültür varlığı ticareti yapanlar belli bir ticaret yeri
göstermek mecburiyetindedir. Ancak, ikametgahlarını hiçbir zaman, ticarethane
veya depo olarak gösteremezler.
Ticarethane ve depoların kontrolü:
Madde 29 - Kültür varlığı ticareti yapanların işyerleri ve depoları
yönetmelikte belirlenen esaslar dahilinde Kültür ve Turizm Bakanlığı
yetkililerince denetlenir.
Haber verme zorunluluğu:
Madde 30 - Kamu kurumu ve kuruluşları (Belediyeler ve il özel idareleri
dahil, vakıflar, gerçek ve tüzelkişiler satacakları eşya ve terekeler arasında
bulunan veya yapacakları müzeyedelerdeki satışlara konu olan taşınır kültür ve
tabiat varlıkları ile koleksiyonları, önce Devlet müzelerine haber vermeye ve
göstermeye mecburdurlar. Kültür ve Turizm Bakanlığı, kültür ve tabiat
varlıkların- dan meydana getirilen koleksiyonları kuracağı komisyonun takdir
edeceği bedel üzerinden satın alabilir. Bunlardan hazineye intikal etmiş olup
da müze koleksiyonlarına girmesi lüzumlu görülenler, Devlet Ayniyat Yönetmeliği
hükümlerine gö- re Kültür ve Turizm Bakanlığına devrolunurlar.
Birinci fıkrada sözü edilen, kamu kurumu ve kuruluşları, vakıflar, gerçek ve
tüzelkişiler satacakları veya ve terekeler arasında bulunan veya yapacakları
müzayedelerdeki satışlara konu olan askeri tarihimize ait kültür varlıkları ile
silah ve askeri malzeme koleksiyonlarını Genelkurmay Başkanlığına haber vermeye
ve göstermeye mecburdurlar. Bu kültür varlıklarından hazineya intikal etmiş
olup askeri müzelerin koleksiyonlarına girmesi lüzumlu görülenler Devlet
Ayniyat Yönetmeliği hükümlerine göre Milli Savunma Bakanlığına devrolunurlar.
Madde 31 - (Mülga: 17/6/1987 -
3386/18 md.)
Yurt dışına çıkarma yasağı:
Madde 32 - Yurt içinde korunması gerekli taşınır kültür ve tabiat
varlıkları yurt dışına çıkarılamaz. Ancak, milli çıkarlarımız dikkate alınarak,
bunların hertürlü hasar, zarar, tehdit veya tecavüz ihtimaline karşı, gideceği
ülke ma- kamlarından teminat almak ve sigortalanmak şartı ile, yurt dışında
geçici olarak sergilendikten sonra geri getirilmelerine; Kültür ve Turizm
Bakanlığınca teşkil edilecek yükseköğretim kurumlarının Arkeoloji ve Sanat
Tarihi bilim dallarının başkanlarından oluşan bilim kurulunun kararı ve Kültür
ve Turizm Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca karar verilir.
Türkiye'deki kordiplomatik mensupları, Türkiye'ye girişlerinde beyan ederek
beraberlerinde getirdikleri yabancı kökenli kültür varlıklarını, çıkışlarında
beraberlerinde götürebilirler.
Yurt dışına geçici olarak sergilenmek üzere kültür ve tabiat varlıkları
gönderilmesi esasları ile, Türkiye'deki kordiplamatik mensuplarına
beraberlerinde getirdikleri bu tür varlıkların giriş ve çıkışlarında yapılacak
işlemler, istenecek belgeler ve ilgili diğer hususlar Kültür ve Turizm
Bakanlığı, Milli Savun- ma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığının birlikte
düzenleyecekleri yönetmelikte belirtilir.
Yurt dışından getirme:
Madde 33 - Yurt dışından kültür
varlığı getirmek serbesttir.
Kopya çıkarma:
Madde 34 - Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı ören yerleri ve
müzelerdeki taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının öğretim, eğitim, bilimsel
araştırma ve tanıtma amacı ile fotoğraflarının ve filmlerinin çekilmesi, mulaj
ve kopyalarının çıkartılması Kültür ve Turizm Bakanlığının iznine bağlıdır.
Bu hususlarla ilgili esaslar,
yönetmelikte tespit olunur.
Dördüncü Bölüm - Araştırma, Sondaj,
Kazı ve Define Arama
Araştırma, sondaj ve kazı izni:
Madde 35 - Bu kanun hükümlerine tabi, taşınır ve taşınmaz kültür ve
tabiat varlıklarını meydana çıkarmak üzere, araştırma, sondaj ve kazı yapma
hakkı, sadece Kültür ve Turizm Bakanlığına aittir.
Bilimsel ve mali yeterliği Kültür ve Turizm Bakanlığınca takdir ve kabul olunan
Türk ve yabancı heyet ve kurumlara araştırma izni, Kültür ve Turizm Bakanlığı
tarafından; sondaj ve kazı yapma izni Kültür ve Turizm Bakanlığının tek- lifi
üzerine, Bakanlar Kurulu kararı ile verilir, Kültür ve Turizm Bakanlığı
elemanları veya bu Bakanlıkça görevlendirilecek Türk bilim adamları tarafından
yapılacak araştırma, sondaj ve kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığının iznine
bağlıdır. Askeri yasak bölgelerde yapılacak araştırma, sondaj ve kazı için
gerekli ruhsatname, Genelkurmay Başkanlığının iznini müteakip, sözü geçen heyet
ve kurumların göstereceği uzmanlar adına düzenlenir. Kültür ve Turizm
Bakanlığınca haklı görülebilecek sebep olmadıkça heyet ve kurumlar
ruhsatnamedeki üyelerini değiştiremezler.
Su altında korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu
bölgeler, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak Kültür ve Turizm
Bakanlığınca tespit edilir ve Bakanlar Kurulu kararı ile yayımlanır. Bu
bölgelerde, sportif amaçlı dalış yapmak yasaktır, ikinci fıkra hükümlerine göre
izin almak şartıyla araştırma ve kazı yapılabilir.
Maliklerin mülkleri içinde yapılacak
kazılar:
Madde 36 - Taşınmaz kültür varlığı sahiplerinin kendi mülkleri içinde
kültür varlığı aramak maksadı ile araştırma, sondaj ve kazı yapmaları da bu
Kanunun 35 ve 41 inci maddeleri hükümlerine tabidir.
Kazı izninde usul:
Madde 37 - Aynı kazı heyetine veya şahsa, aynı süre içinde Kültür ve
Turizm Bakanlığınca yapılan kurtarma kazıları dışında, birden fazla yerde kazı
ve sondaj izni verilemez. İzin verilmesi, araştırma, sondaj ve kazının
yapılması, elde edilecek kültür ve tabiat varlıklarının muhafaza şartları, bu
eserler üzerinde araştırma, sondaj, ve kazı sahiplerine tanınacak diğer haklar
bir yönetmelikte tespit olunur.
Kazı izninin devredilmeyeceği:
Madde 38 - Türk ve yabancı bilim kurumlarına veya onların adına
hareket eden kişilere verilen kazı ve sondaj ruhsatnameleri ile araştırma izni,
Kültür ve Turizm Bakanlığının izni olmadan devredilemez. Bu iş için bir başkası
tevkil olunamaz.
Araştırma, sondaj ve kazı izninin
hükümsüzlüğü:
Madde 39 - Kültür ve Turizm Bakanlığınca kabul edilen haklı bir sebep
gösterilmeden, ruhsatname tarihinden itibaren, en çok altı ay içinde
başlanılmayan araştırma, kazı ve sondajlara ait izin ve ruhsatnameler, hükümsüz
sayılır. Araştırma, sondaj ve kazı çalışmaları, makul bir sebep
gösterilmeksizin iki aydan fazla tatil edilemez. Bu süreyi geciktirenlerin izin
ve ruhsatnameleri iptal edilmiş sayılır. Ayrıca, bu Kanun hükümlerine aykırı
hareket edenlerin ruhsatnameleri iptal edilir ve bu gibilere, daha sonra izin
ve ruhsat verilmez.
Araştırma, sondaj ve kazı izninde
süre:
Madde 40 - Kazı ve sondaj ruhsatnameleri ile araştırma izni bir yıl
için geçerlidir. Ruhsatname ve izin süresinin sonunda heyet başkanı kazıya,
sondaj ve araştırmaya devam edildiğini, yazılı olarak bildirdiği takdirde, bu
hak her yıl müracaat şartı ile gelecek yıllarda da müracaatçı için saklı
tutulur.
Kazıdan çıkan eserlerin müzelere
nakli:
Madde 41 - Kazılarda meydana çıkan bütün taşınır kültür ve tabiat
varlıkları, kazı yapan heyet ve kurumlar tarafından her yıl yapılan kazı
sonunda Kültür ve Turizm Bakanlığının göstereceği Devlet müzesine naklolunur.
Kazı ve sondaj araştırmalarında elde edilen insan ve hayvan iskeletleri ile
bütün fosiller, Kültür ve Turizm Bakanlığınca uygun görüldüğü takdirde, tabiat
tarihi müzeleri ile üniversitelere veya ilgili diğer Türk bilim kurumlarına
verilebilir. Ayrıca, kazı ve sondaj araştırmalarında elde edilen askeri tarihle
ilgili her türlü taşınır kültür varlığı, Genelkurmay Başkanlığının uygun görüşü
ile, Kültür ve Turizm Bakanlığınca askeri müzelere devredilir.
Zarar vermede tazminat yükümlülüğü:
Madde 42 - Kazı ve sondaj izni alanlar, bu çalışmayı sahipli arazide
yap- tıkları takdirde, kazı, sondaj ve araştırma bölgesindeki arazi
sahiplerinin zararlarını tazmin ile yükümlüdürler, Arazi sahipleri Kültür ve
Turizm Bakanlığının oluşturacağı komisyonca takdir edilecek tazminat
karşılığında, kazı ve sondaj veya araştırmaya izin vermeye mecburdurlar. Bu
gibi yerler, gerektiğinde Kültür ve Turizm Bakanlığınca kamulaştırılabilir.
Yabancı bilim kurumlarınca yapılan kazılarda, bu kamulaştırmanın bedeli kazı
sahipleri tarafından ödenir. Hazine adına tescil edilecek yerin kamulaştırma
bedelinin takdirinde genel kamulaştırma hükümleri uygulanır. Bu madde gereğince
ödenecek tazminat ve kamulaştırma bedellerinin takdirinde, kazı, sondaj ve
araştırma faaliyetlerinden önce, mevcut kültür ve tabiat varlıklarının eskilik,
enderlik ve sanat değeri ile, bu faaliyetler sonucu bulunan kültür varlıklarının
değeri, dikkate alınmaz.
Yayım hakkı:
Madde 43 - Kazı, sondaj ve araştırmalarda, meydana çıkacak olan
varlıkların yayım hakkı, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümleri
gereğince, kazı, sondaj ve araştırma izni alan heyet ve kurumlar adına, kazı,
sondaj ve araştırmayı fiilen idare edenlere aittir. Kazı başkanları, her kazı
dönemi sonunda, Kültür ve Turizm Bakanlığına bilimsel bir rapor vermekle
yükümlüdürler. Kazının bitiminden itibaren, kazı dönemi çalışmalarına ait
bilimsel raporlarını en geç iki yıl, nihai bilimsel raporlarını ise beş yıl
içinde yayımlamayan kazı heyetlerinin kazı, sondaj ve araştırmalarda buldukları
kültür ve tabiat varlıkları üzerindeki her türlü yayım hakkı Kültür ve Turizm
Bakanlığına geçer. Kültür ve Turizm Bakanlığı adına yapılan kazı, sondaj ve
araştırmalara ait bilimsel raporlar, kazı başkanlığınca, yayımlanacak şekilde
hazırlanır. Kültür ve Turizm Bakanlığı bunlardan gerekli görülenleri yayımlar.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca uygun görülecek mazeretler dışında, yukarıda
açıklanan süre içinde son raporlarını yayımlamamış bulunan heyet ve kişilere
yeni bir kazı için ruhsatname verilmez.
Giderler:
Madde 44 - Kazı, sondaj ve araştırma yapılan saha ile, kazı,sondaj ve
araştırmadan çıkan kültür varlıklarının yerinde korunmasını sağlamak
maksadıyla, kazı yerinde geçici olarak çalıştırılacak bekçilerin ücret ve
masrafları ile kazı yerinin eski haline getirilmesinin gerektirdiği giderleri
karşılamak,kazı sırasında meydana gelebilecek zararları tazmin ve bunlarla
ilgili bütün giderler, düzenlenecek yönetmeliğe göre, Kültür ve Turizm
Bakanlığı tarafından ruh- sat verme veya süre uzatma sırasında, kazı
sahiplerinden tahsil edilerek emaneten mal sandığına yatırılan paralardan
ödenir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından finanse edilen konularda, gider
karşılıklarının mal sandığına yatırılma- sı zorunlu değildir.
Korunma ve çevre düzenlemesi:
Madde 45 - Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile yapılan kazılarda
ortaya çıkan taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının bakım, onarım ve çevre
düzenlemeleri ile taşınır kültür ve tabiat varlıklarının bakım ve onarımları
kazı baş- kanlığınca yapılır.
Araştırma, kazı ve sondajların geçici
olarak veya tamamen durdurulması:
Madde 46 - Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak yapılan kazı, sondaj ve
araş- tırmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığınca geçici olarak veya tamamen
durdurulur.
Tesislerin devri:
Madde 47 - Heyet ve kurumlar adına, kazı, sondaj ve araştırma yapan
şahıslar tarafından, işe başlamak için veya çalışmaların devamı sırasında muhtelif
şekillerde satın alınan veya inşa edilen depo, lojman ve benzeri tesisler ve
malzeme, kazının sonunda bedelsiz olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığına
devrolunur. Bu tesislerin kullanış şekillerinin tayinine Kültür ve Turizm
Bakanlığı yetkilidir.
Araştırma, kazı ve sondajda
görevlendirilenler:
Madde 48 - Yabancı heyet ve kurumlar tarafından yapılan araştırma,
kazı ve sondajlarda Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel
Müdürlüğü uzmanlarından bir veya birkaç temsilci bulunur. Türk heyet ve
kurumlarınca yapılan araştırma, kazı ve sondajlara Kültür ve Turizm Bakanlığı
adına yetkili bir uzman katılır. Temsilci ve uzmanların seçimi ve görevleri,
yönetmelikle belirlenir.
Türk heyet ve kurumlarınca yapılan kazılara katılacak Kültür ve Turizm Bakanlığı
uzmanlarının yol masrafları, yevmiyeleri ve zaruri giderleri, 6245 sayılı
Harcırah Kanunu hükümlerine göre Kültür ve Turizm Bakanlığınca ödenir.
Yabancı kurum ve heyetler tarafından yapılan araştırma, kazı ve sondajlarda
görevlendirilecek Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcilerine ödenecek olan yol
masrafları, yevmiye, temsil ödeneği ve su altı dalış tazminatı, kazı
başkanlığından Kültür ve Turizm Bakanlığınca peşinen tahsil edilip bir Devlet
bankasına yatırılır. Temsil ödeneğinin miktarı, her yıl Kültür ve Turizm
Bakanlığınca tayin edilir.
Araştırma, kazı ve sondaj izin yasağı:
Madde 49 - Türkiye'deki elçilik ve konsolosluklar mensuplarına,
araştırma, kazı ve sondaj izni verilmez.
Define arama:
Madde 50 - Define aramak isteyenlere, bu Kanunun 6 ncı maddesinde
korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlığı olarak belirtilen yerler
ile tespit ve tescil edilen sit alanları ve mezarlıklar dışında, Kültür ve
Turizm Bakanlığınca define arama ruhsatnamesi verilebilir.
Define aramak isteyenlere aynı süre içinde birden fazla yerde arama izni
verilemez. Define arama izni, başkalarına devredilemez. Bu iş için bir başkası
tevkil olunamaz.
Define aramada, Kültür ve Turizm Bakanlığından ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarından temsilci olarak gönderileceklerin yolluk ve yevmiyeleri ile
zaruri giderleri arayıcı tarafından karşılanır. Bu iş için gerekli olan ödenek,
Bakanlıkça, define arayıcısından peşinen tahsil edilip bir Devlet bankasına
yatırılır.
Arama ruhsatının verilmesi, define arayıcıdan istenecek belgeler, aramanın
yapılması, çıkan defineden arayıcıya tanınacak haklar, Kültür ve Turizm
Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının birlikte düzenleyeceği yönetmelikte
belirtilir.
Beşinci Bölüm - Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu İle Koruma Kurulları
Kuruluş, görev, yetki ve çalışma
şekli:
Madde 51 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/11 md.) Yurtiçinde bulunan ve
bu Kanun kapsamına giren korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları
ile ilgili hizmetlerin bilimsel esaslara göre yürütülmesini sağlamak üzere,
Bakanlığa bağlı "Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu"
ile Bakanlıkça belirlenecek bölgelerde "Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kurulları" kurulur.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun görev ve yetkileri
şunlardır;
a) Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının
korunması ve restorasyonuyla ilgili işlerde uygulanacak ilkeleri belirlemek,
b) Koruma kurulları arasında gerekli koordinasyonu sağlamak,
c) Uygulamada doğan genel sorunları değerlendirerek görüş vermek suretiyle,
Bakanlığa yardımcı olmak.
Koruma Yüksek Kurulu yılda en az iki defa toplanır. Bakanlık gerekli
gördüğünde kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.
Koruma Yüksek Kurulu salt çoğunlukla toplanır, toplantıya katılan üyelerin en
az dörtte üçünün oyları ile karar verir.
Koruma Yüksek Kurulunun çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar bir
yönetmelikle düzenlenir.
Madde 52 - (Mülga: 17/6/1987 -
3386/18 md.)
Koruma Yüksek Kurulu üyeliği:
Madde 53 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/12 md.) Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu aşağıda belirtilen üyelerden oluşur.
Üyeler;
(1) Bakanlık Müsteşarı,
(2) Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı,
(3) Bakanlığın ilgili Müsteşar Yardımcısı,
(4) Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürü,
(5) Turizm Genel Müdürü,
(6) Bayındırlık ve İskan Bakanlığının İlgili Genel Müdürü veya yardımcısı,
(7) Orman Genel Müdürü veya Yardımcısı,
(8) Vakıflar Genel Müdürü veya Yardımcısı,
(9) Koruma kurulları başkanlarından Bakanlıkça seçilecek altı üye.
Koruma Yüksek Kurulunun başkanı, Bakanlık
Müsteşarıdır.
Müsteşar bulunmadığı zaman yardımcısı
Kurula başkanlık eder.
Temsilci üyelerin nitelikleri
Madde 54 - Koruma Yüksek Kurulunun temsilci üyelerinin,yükseköğretim görmüş
olmaları ve 53 üncü maddede belirlenen bilim dallarından biri veya birkaçında
tanınmış ve bu alanlarda çalışmalar yapmış, tercihan yurt içinde veya yurt
dışında yayımlanmış eserler vermiş olmaları şartı aranır.
Koruma Yüksek Kurulu ve Koruma Kurulu
üyeliğinin sona ermesi, süresi ve huzur hakkı:
Madde 55 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/13 md.) Koruma Yüksek Kurulu ve
koruma kurullarındaki tabii üyelerin üyelikleri, kurumlarındaki görevleri
süresince devam eder. Koruma kurullarının Yükseköğretim Kurumu tarafından
seçilen üyelerinin üyelikleri 5 yıl sürelidir. Bu üyeler iki dönemi aşmamak
şartıyla yeniden seçilebilirler.
Koruma Yüksek Kurulu ve koruma kurulları üyeleri Bakanın lüzum görmesi
halinde kurumlarınca değiştirilebilir.
Üyelikleri sona eren, ölen, istifa eden, hastalık ve görev gereği hariç,bir
yıl içinde Koruma Yüksek Kurulunun iki, Koruma Kurulunun dört toplantısına
katılmayan veya bir yıldan fazla süre ile yurt dışına giden temsilci üyelerin
yerine yeni üye seçilir.
Kurul üyelerine Maliye ve Gümrük Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Bakanlıkça tespit edilecek miktarda huzur hakkı ödenir.
Madde 56 - (Mülga: 17/6/1987 -
3386/18 md.)
Koruma Kurullarının görev, yetki ve
çalışma şekli:
Madde 57 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/14 md.) Koruma kurulları,
Koruma Yüksek Kurulunun ilke kararları çerçevesinde olmak kaydıyla aşağıdaki
işleri yapmakla görevli ve yetkilidir.
a)
Bakanlıkça tespit edilen veya ettirilen korunması gerekli kültür ve tabiat
varlıklarının tescilini yapmak,
b) Korunması gerekli kültür
varlıklarının gruplandırılmasını yapmak,
c) Sit alanlarının tescilinden
itibaren bir ay içinde geçiş dönemi yapı şartlarını belirlemek,
d) Koruma amaçlı imar planları ile
bunların her türlü değişikliklerini inceleyip onamak,
e) Korunması gerekli taşınmaz kültür
ve tabiat varlıklarının koruma alanlarının tespitini yapmak,
f) Korunması gerekli taşınmaz kültür
varlıklarından özelliklerini kaybetmiş olanlarının tescil kaydını kaldırmak,
g) Korunması gerekli taşınmaz kültür
ve tabiat varlıkları ve koruma alanla- rı ile ilgili uygulamaya yönelik
kararlar almak.
Kamu kurum ve kuruluşları (belediyeler dahil) ile gerçek ve tüzel kişiler,
koruma kurullarının kararlarına uymak zorundadırlar.
Koruma kurullarının başkan ve başkan yardımcıları, üyeler arasından kurulca
seçilir. Başkanın yokluğunda kurula başkan yardımcısı başkanlık eder.
Koruma kurullarının çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar bir yönet-
melikle belirlenir.
Koruma Kurullarının oluşumu:
Madde 58 - (Değişik: 17/6/1987 -
3386/15 md.) Koruma Kurulları aşağıda belirtilen üyelerden oluşur;
a)
Arkeoloji, sanat tarihi, müzecilik, mimari ve şehir plancılığı konula- rında
uzmanlaşmış kişiler arasından Bakanlıkça seçilecek üç temsilci,
b) Yükseköğretim Kurulunca,
kurumlarının arkeoloji, sanat tarihi, mimarlık, şehircilik bilim dallarından
aynı daldan olmamak üzere iki öğretim üyesi,
c) Görüşülecek konu, belediye sınırları içinde ise ilgili belediye başkanı veya
teknik temsilcisi, dışında ise ilgili valilikçe seçilecek teknik temsilci,
d) Görüşülecek konu, Bayındırlık ve
İskan Bakanlığı ile ilgili ise Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünden iki teknik
temsilci,
e) Görüşülecek konu, Vakıflar Genel
Müdürlüğü ile ilgili ise Vakıflar bölge müdürü veya teknik temsilcisi,
f) Görüşülecek konu, Orman Genel
Müdürlüğü ile ilgili ise konuyla ilgili teknik temsilci. Ayrıca kurula oy hakkı
olmamak kaydıyla danışman uzman çağırılabilir.
Madde 59 - 61 - (Mülga: 17/6/1987
- 3386/18 md.)
Kurul Üyelerinin yolluk ve
gündelikleri:
Madde 62 - Koruma Yüksek Kurulu ve Koruma Kurulları üyelerinden umumi
harcırah hükümlerine tabi bulunanların kurul toplantıları için memuriyet
mahalleri dışındaki seyahatlerinde yol giderleri ve gündelik, tabii üyelere
mensup oldukları kurumlarınca; diğer üyelere, Kültür ve Turizm Bakanlığınca
ödenir.
Kurullarla ilgili yönetmelik:
Madde 63 - Yüksek Kurul ile Bölge Kurullarının görev, yetki ve
sorumlulukları ile bu Kurulların kendi aralarındaki ve Kültür ve Turizm
Bakanlığıyla olan ilişkileri bir yönetmelikle düzenlenir.
Altıncı Bölüm - İkramiye ve Cezalar
Kültür varlıklarını bulanlara
verilecek ikramiye:
Madde 64 - Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yer üstünde, yer
altında ve su altında bulunan taşınır kültür varlıklarını 4 üncü maddede yazılı
makam ve mercilere, aynı maddede yazılı süreler içerisinde haber verenlere:
a) Bulunan varlık, bunların mülkü
içinde ise bu Kanunun 24 üncü ve 25 inci maddeleri uygulanır. Ayrıca ikramiye
verilmez.
b) Bulunan varlık başkasının mülkü içinde ise Kültür ve Turizm
Bakanlığınca varlığın değeri dikkate alınarak, takdir olunacak bedelin % 80'i
ikramiye olarak bulan ile mülk sahibi arasında yarı yarıya paylaştırılır.
c) Kültür varlığı Devlete ait arazide bulunmuş ise, takdir olunacak
bedelin % 40'ı bulana ikramiye olarak verilir.
d) Nerede bulunursa bulunsun haber verilen kültür varlığı korunması
gerekli nitelikte olmadığı takdirde haber verenlere bu Kanunun 25 inci
maddesindeki işlem uygulanır. Ayrıca ikramiye verilmez.
e) Nerede olursa olsun yeni bulunup da 4 üncü maddede yazılı süreler
içinde haber verilmediğinden dolayı gizlenmiş sayılan kültür varlıklarını haber
verenler ile, bunları yakalayan kamu görevlilerine, 1905 sayılı "Menkul ve
Gayrimenkul Emval ile Bunların İntifa Haklarının ve Daimi Vergilerin
Mektumlarını Haber verenlere Verilecek İkramiyelere Dair Kanun"da taşınır
mallar için gösterilen oranlar dahilinde tespit edilen bedel ikramiye olarak
verilir.
f) Yukarıdaki fıkralardan herhangi biri uyarınca kültür varlıklarını bulan,
haber veren veya yakalayan kişiler birden fazla ise verilecek ikramiyeler
bunlar arasında eşit olarak paylaştırılır.
g) Yukarda belirtilen ikramiyelerin tahakkuk ve tediyesine ait işlemler
Maliye ve Kültür ve Turizm bakanlıklarınca birlikte hazırlanacak yönetmelik
esaslarına göre yapılır.
Cezalar:
Madde 65 - Bu Kanunun 9 uncu
maddesine aykırı hareket edenler:
a) Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının
yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına veya her ne suretle olursa
olsun zarara uğramalarına kasten sebebiyet verenler iki yıldan beş yıla kadar
ağır hapis ve ellibin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılırlar.
Bu fiiller korunması gerekli kültür ve tabiat varlığını yurt dışına kaçır-
mak maksadıyla işlenmiş ise yukarıda belirtilen cezalar bir kat artırılır.
b) Sit şartlarına ve korunma planlarında, Taşınmaz Kültür ve Tabiat
Varlıkları Koruma Kurullarınca belirlenen alanlarda öngörülen şartlara aykırı
izinsiz inşaat yapan veya yaptıranlar bir yıldan üç yıla kadar ağır hapis ve
ellibin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
c) Bu Kanunda belirli usuller dışında usulsüz yıkma veya imar izni
verenler iki yıldan beş yıla kadar ağır hapis cezası, ayrıca ellibin liradan
ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
Usulsüz belge verenler, ilan ve
tebligat yapanlar:
Madde 66 - Bu Kanunun 16 ncı maddesinde yer alan yasaklara aykırı
olarak belge verenler, suç diğer kanunlarda daha ağır bir cezayı gerektirmediği
hallerde, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibeşbin liradan yüzbin liraya
ka- dar ağır para cezası ile; bu Kanunun 7 nci maddesinde yer alan ilan veya
tebligatı bilerek, süresinde usulüne uygun yapmayanlar ise, üç aydan bir yıla
kadar hapis, beşbin liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezası ile
cezalandırılırlar.
Haber verme sorumluluğuna - kültür
varlığı ticaretine ve ikametgahı ticarethane olarak gösterme yasağına aykırı
hareket edenler:
Madde 67 - Bu Kanunun 4, 27, 28 inci maddelerine aykırı hareket
edenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibeşbin liradan yüzbin liraya
kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
Yurt dışına çıkarma yasağına aykırı
hareket edenler:
Madde 68 - Bu Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasına aykırı
davrananlara, beş yıldan on yıla kadar ağır hapis, yüzbin liradan üçyüzbin
liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Ayrıca kültür ve tabiat varlığına el konularak müzeye teslim edilir.
Bu fiillerin işlenmesi sırasında kullanılan her türlü eşya ve araçlara el
konulur. Kamu kuruluşlarına ait eşya ve araçlar bu hükmün dışındadır.
Tetkik ve kontrole muhalefet:
Madde 69 - Bu Kanunun 29 uncu maddesinde yer alan tetkik ve kontrolle
muhalefet edenler ile 41 inci maddede yer alan nakil işlerine aykırı hareket
edenler altı aydan bir yıla kadar hapis ve yirmibeşbin liradan yüzbin liraya
kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
Özel mülkiyete konu olanlar:
Madde 70 - Bu Kanunun 24 üncü maddesine aykırı hareket edenler bir
yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibeşbin liradan yüzbin liraya kadar ağır para
cezası ile cezalandırılırlar.
Kazı, sondaj ve araştırmaya ilişkin
hükümlere aykırı hareket:
Madde 71 - Bu Kanunun 38, 42 ve 43 üncü maddelerine aykırı hareket
edenler ellibin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılırlar.
Kamu personeline ilişkin kararlar:
Madde 72 - Bu Kanunun uygulanmasında, görevli kamu personeli hakkında
yapılacak iş ve işlemler ve alınacak her türlü kararlar ve bu kararlara karşı
yapılacak itirazlar, öncelikle incelenir ve sonuçlandırılır.
Özel müze ve koleksiyonculara ilişkin
hükümlere aykırı hareket:
Madde 73 - Bu Kanunun 26, 30 ve 31 inci maddelerine aykırı
davrananlara,suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa üç aydan bir yıla kadar
hapis ve yirmibeş- bin liradan yüzbin liraya kadar ağır para cezası verilir.
İzinsiz araştırma, kazı ve sondaj
yapanlar:
Madde 74 - Ruhsatsız sondaj ve kazı yapanlara, iki yıldan beş yıla
kadar ağır hapis ve ellibin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezası;
izinsiz define araştıranlara da bir yıldan beş yıla kadar ağır hapis ve
yirmibeşbin liradan yüzbin liraya kadar ağır para cezası; izinsiz araştırma
yapanlara ellibin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezası verilir. Bu
fiilleri yurt dışına kültür varlıklarını kaçırma amacıyla yaptıkları
anlaşılanlar ve bu fiili işleyenler kültür varlıklarının korunmasında görevli
kişiler ise bu maddede yazılı cezanın iki katı verilir. Bu kişilerin ellerinde
bulunan kültür varlıkları, bedel ödemeksizin alınıp, ilgili müzelere teslim
edilir.
Cezaların artırılması:
Madde 75 - Türk Ceza Kanununun ikinci kitap, onuncu babının 1 inci ve
2 nci fasıllarında yazılı suçların konusu bu Kanunun kapsamına giren kültür
varlıkları ise, muayyen olan ceza üçte birinden az olmamak üzere, iki katına
kadar artırılarak hükmolunur.
Yedinci Bölüm - Diğer Hükümler
Yürürlükten kaldırılan kanunlar:
Madde 76 - 28/2/1960 tarih ve 7463 sayılı "Hususi Şahıslara Ait
Eski Eserlerle Tarihi Abidelerin istimlaki Hakkında Kanun"; 25/4/1973
tarih ve 1710 sayılı "Eski Eserler Kanunu"; 2/7/1951 tarih ve 5805
sayılı "Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu Teşkiline ve
Vazifelerine Dair Kanun" ile 18/6/1973 tarih ve 1741 sayılı
"Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu Teşkiline ve
Vazifelerine Dair 2 Temmuz 1951 tarihli ve 5805 sayılı Kanun- da Bazı
Değişiklikler Yapılması Hakkında Kanun" yürürlükten kaldırılmıştır.
Ek Madde 1 - (17/6/1987 tarih ve 3386 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi
ile eklenen ek madde hükmü olup teselsül için numaralandırılmıştır.)
Bu Kanunun 6, 8, 20, 65 inci maddelerinde geçen "Yüksek Kurul, bölge
kurulları", "Koruma kurulları"; 54,62 nci maddelerinde geçen
"Yüksek Kurul","Koruma Yüksek Kurulu"; "Bölge
Kurulu", "koruma kurulları"; 54 üncü maddede geçen "Yük-
sek Kurul", "Koruma Yüksek Kurulu" olarak değiştirilmiştir.
Geçici Madde 1 - Bu Kanunun 7 nci maddesine göre tespit ve tescil
işlemleri yapılırken, 19 uncu yüzyıl sonuna kadar olan döneme ait taşınmaz
kültür varlıklarının malikleri, bunların korunmalarına gerek olmadığının
tespitini Kültür ve Turizm Bakanlığından isteyebilirler. Kültür ve Turizm
Bakanlığı yönetmeliğe uygun bilgileri içeren bu başvuruları, görevlendirdiği
uzmanlara incelettirerek, en geç üç ay içinde, Yüksek Kurula iletir. Yüksek
Kurul en geç altı ay içinde konuyu inceleyip karara bağlar.
Geçici Madde 2 - Gerçek ve tüzelkişiler, koleksiyoncular, bu Kanuna
göre çıkarılacak yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay
içinde,elle- rinde bulunan korunması gerekli taşınır kültür ve tabiat
varlıklarını, menşe göstermeksizin, 24 ve 25 inci maddelere göre Devlet
müzelerine satabilir veya envanter defterlerine kayıt ederek en yakın müzeye
onaylatmaları şartıyla Kanunun 24 üncü maddesi hükmünden yararlanabilirler.
Geçici Madde 3 - (Değişik: 17/6/1987 - 3386/17 md.) Bu Kanunla
kurulması öngörülen kurullar teşkil edilinceye kadar, mevcut kurullar görevine
devam ederler.
Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren dört ay içerisinde çıkarılacak
yönetmelikler düzenleninceye kadar mevcut yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı ol-
mayan hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 4 - (Mülga: 17/6/1987
- 3386/18 md.)
Geçici Madde 5 - Bu Kanunda belirtilen yönetmelikler, Kanunun
yayımlanmasından itibaren en geç altı ay içinde hazırlanarak yürürlüğe konur.
Bu yönetmelikler Resmi Gazetede yayımlanır.
Geçici Madde 6 - Genel Kadro Kanunu çıkıncaya kadar, bölge kurulları
için bu Kanuna ekli bulunan kadro cetveli uygulanır.
Yürürlük:
Madde 77 - Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde 78 - Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.