16. yüzyılda Osmanlı; her alanda (mimari, süsleme,çini vs.) zirvedeydi, 17.yüzyıla gelindiğinde içe kapalı bir döneme girilmiştir. Belirli biçimleri mükemmelleştirmeye çalışılmıştır. Fransa'ya ayrıcalıkların verilmesi, Celali isyanları sonrasında, 18. yüzyılda Osmanlı, tekrardan yenilik hareketlerine başlamış, bu dönem batılılışma dönemi olarak kayıtlara geçmiştir.
C.E. ARSEVEN S.EYİCE F.YENİŞEHİRLİOĞLU
Barok(1730-1808) Geçiş Dönemi(1703-1740) Geçiş Dönemi (1703-1789)
Ampir(1808-1874) Türk Baroku(1740-1820) Barok/Rokoko Osm.
Neoklasik(1874-1930) Avr.Neoklasik(1820-1880) Barok/Rokoko(1789-1807)
Eklektik(1880-19.yy sonu)
III.AHMED DÖNEMİ
Lale devri; halkın dışa açılma dönemidir, Yoğun imar faaliyetleri ve Osmanlı mimarisinde sivil yapı inşası yoğunlaşmıştır. Sebil, kent görünümünün çehresini değiştirmiş, yabancı etkiler görülmeye başlamıştır.
-Şehzadebaşı İbrahim Paşa Külliyesi, Sebili (1719)
İstanbul'da yapılan ilk barok yapı olarak bilinmektedir. Kıvrımlı hatlarla hareketlendirilmiş süslemeler gelenekseldir. Yatay-dikey karşıtlığı yoğundur ( Sütunlar dikey, kubbe,saçak yatay)
Topkapı, III. Ahmed Yemiş Odası
Sultan'ın kahvaltı yaptığı bu oda da Avrupa kavramları net olarak karşımıza çıkmaktadır. Sentez oluşmuş, natüralist esinti hakimdir. Ahşap üzerine boyamayla meyve ve bitki motifleri yapılmıştır. Boşluk korkusu hakimdir.
III.Ahmed Çeşmesi(1729-30)
N.Damat İbrahim Paşa'nın tavsiyesiyle mimarbaşı Kayserili Mehmet Emin Ağa'ya yaptırılmıştır. Çeşme bugüne kadar bağımsız bir unsur olarak karşımıza çıkmazken,yeni bir deneme süreci sonunda değişikliğe gidilmiştir. Dört köşeli,geniş saçaklı, yüksek kubbeli yapıda yoğun süsleme bulunmaktadır. Üst kesimde çini bordürü, sebilde ise vazo içinden çıkan süsleme, metal şebekede klasik süsleme,kemerde iki renkli taş işçiliği görülmektedir. Saçak altında, akanthus yaprakları yer almaktadır. Çeşme yanlarında mihrabiyeler bulunmaktadır.Saçak köşelerinin kıvrımı Barok etkilerini taşırken, Ahşap çıtalarla bölümlere ayırma uygulaması Rokoko etkilerinin Osmanlı'da uygulanış yöntemini göstermektedir.
III.Ahmed Kitaplığı (1718)
17. yüzyıldan itibaren, bağımsız olarak karşımıza çıkmaktadır. Mimarı; Şehir emini; Beşir Ağa'dır. Enine dikdörtgen orta mekan kubbeli, diğer mekanlar tonozla örtülüdür. Tamamen mermerden inşa edilen yapı, iki yönlü merdivene sahiptir. Giriş revaklı ve ortada çeşme bulunmaktadır. Taç kapıda istiridye form süsleme göze çarpar...
